شخصیت برجسته حضرت معصومه سلام الله علیها

محدث گرانقدر حاج شیخ عباس قمی به هنگام بحث از دختران حضرت موسی بن جعفر(ع) می نویسد:

"برحسب آنچه به ما رسیده، افضل آنها سیده جلیله معظمه، فاطمه بنت امام موسی(ع)، معروف به حضرت معصومه است".

پژوهشگر معاصر علامه بزرگوار حاج شیخ محمد تقی تستری، صاحب قاموس الرجال می نویسد:

"در میان فرزندان امام کاظم(ع) با آنهمه کثرتشان بعد از امام رضا(ع)، کسی همسنگ حضرت معصومه(ع) نمی باشد".

برای توجه خوانندگان گرامی به عظمت فوق العاده و شخصیت وصف ناپذیر حضرت معصومه(ع) به نقل روایتی از امام صادق(ع) بسنده می کنیم، و یاد آور می شویم که امام صادق(ع) هنگامی این حدیث را بیان فرموده اند که نه تنها حضرت معصومه دیده به جهان نگشوده بود، بلکه پدر بزرگوارش حضرت موسی بن جعفر(ع) نیز متولد نشده بود. و اینک متن حدیث:

"الا ان لله حرما و هو مکه ، الا ان لرسول الله حرما و هو المدینه ، الا ان لامیر المومنین حرما و هو الکوفه ، الا ان حرمی و حرم ولدی بعدی قم ، الا ان قم کوفتنا الصغیرة ، الا ان للجنة ثمانیة ابواب ثلاث منها الی قم.

تقبض فیها امراة هی من ولدی ، واسمها فاطمة بنت موسی ، تدخل بشفاعتها شیعتنا الجنة باجمعهم ":

"آگاه باشید که برای خدا حرمی هست و آن مکه است، و برای پیامبر خدا حرمی است و آن مدینه است، و برای امیرمؤمنان حرمی است و آن کوفه است.

آگاه باشید که حرم من و فرزندان من بعد از من، قم است.

آگاه باشید که قم کوفه کوچک ماست.

آگاه باشید که برای بهشت هشت در است، سه تای آنها به سوی قم است.

بانوئی از فرزندان من، به نام"فاطمه" دختر موسی، در آنجا رحلت می کند که با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت می شوند".

این حدیث به جهت صدورش از امام صادق(ع) قبل از این که حضرت معصومه و پدر بزرگوارش دیده به جهان بگشایند، از اهمیت خاصی برخوردار است و نکات مهمی را در بر دارد که به برخی از آنها اشاره می شود:

1ـ قم حرم ائمه است.

در حدیث دیگر همین معنی از امام صادق(ع) روایت شده است.

2ـ قم کوفه کوچک اهلبیت است.

شاید منظور این باشد که بعد از ظهور حضرت بقیه الله ارواحنا فداه کوفه پایتخت حکومت جهانی آن حضرت خواهد بود.و در آن موقع قم دومین پایگاه حکومت حقه خواهد بود. و شاید به همین جهت است که عاشقان دلباخته حضرتش در دوران غیبت به مسجد سهله ـ‌ در کوفه ـ‌ و مسجد صاحب الزمان در جمکران ـ قم ـ رهنمون می شوند.

از این حدیث عظمت شهر کوفه نیز به خوبی روشن می شود،که قم را با آن همه عظمتی که دارد"کوفه‌ کوچک" نامیده اند.

علامه مجلسی در فصلی که به ذکر فضایل و مناقب کوفه و اهل کوفه اختصاص داده، بیش از هفتاد حدیث در این رابطه ذکر کرده است.

اما مشوه بودن چهره اهل کوفه در تاریخ به جهت تبلیغات مسموم امویان است، که معاویه میلیونها دینار صرف جعل حدیث بر علیه اهل کوفه نموده، به جرم محبت بی شائبه آنها نسبت به امیرمؤمنان(ع).

3ـ سه در از درهای بهشت به سوی قم است.

در حدیث دیگری آمده است که یکی از درهای بهشت از آنِ اهل قم است ولی در این حدیث شریف می فرماید: سه در از درهای بهشت به سوی قم است.

شاید این حدیث اشاره باشد به اینکه یک زمان طولانی قم مرکز حوزه علمیه میشود و علوم آل محمد(ع) از این شهر به همه‌ نقاط جهان می رسد.

چنانکه در عصر ما بزرگترین آکادمی علمی جهان تشیع در این حوزه مقدسه است و در تمام نقاط جهان، علوم آل محمد از رهگذر پرورش یافتگان این حوزه مقدسه منتشر می شود. چنانکه در حدیث شریف تصریح شده که:"دانش از این شهر به همه نقاط دنیا منتشر خواهد شد".

روی این بیان قسمت اعظم کسانی که با خاندان عصمت و طهارت آشنا هستند، از برکات این حوزه‌ مقدسه، اهل بهشت خواهند شد.

4ـ بانوئی از تبار من در قم رحلت می کند.

تشریف فرمائی حضرت معصومه(ع) برای گسترش چادر عصمتش به این مرز و بوم، و گشودن درِ رحمت به روی شیعیان اجداد طاهرینش در این سرزمین، و پشتوانه قرار گرفتنش برای حوزه علمیه قم، در علم الهی مقدر شده، به انبیا و اولیا اعلام شده بود، و رئیس مذهب حقه قبل از تولد این بانو و پدربزرگوارش، از آن ـ به صورت غیبی ـ‌ خبر داده است.

جالب این که او را با نام و نام پدرش معرفی کرده و فرموده:"او فاطمه دختر موسی است".

5ـ همه شیعیان ما با شفاعت او وارد بهشت می شوند.

این تعبیر که با شفاعت یک بانو همه شیعیان وارد بهشت بشوند، تا جائی که این ناچیز سراغ دارد، در حق هیچ بانوی دیگری وارد نشده است، و او به حق نمایانگر جلال و جبروت حضرت صدیقه طاهره(ع) می باشد.

به نظر قاصر نگارنده بعد از نقل این حدیث شریف، دیگر نیازی به بسط مقال در این مقام نمی باشد، و همین حدیث برای اثبات شخصیت بسیار والای آن حضرت کافی است.

نام نامی و القاب گرامی حضرت معصومه سلام الله علیها

نامگذاری در شریعت اسلام از اهمیت خاصی برخوردار است، در روایات فراوانی تأکید شده که از وظائف پدران این است که برای فرزندان خود نام نیکو انتخاب کنند

رسول گرامی اسلامی افرادی را که نام نکوهیده داشتند امر می فرمود که نامشان را تغییر دهند

حضرت موسی بن جعفر(ع) هنوز در گهواره بود که به یعقوب سراج فرمود: "برو اسم دخترت را عوض کن، نامی که دیروز بر دخترت نهادی، نامی است که خداوند آن را دشمن می دارد".

یعقوب سراج می گوید: خداوند به من دختری داده بود و من اسم او را"حْمُیرا" گذاشته بودم، پس به فرمان مولایم اسمش را تغییر دادم

تأکید فراوان شده که برای فرزندان خود اسامی پیامبران و امامان را انتخاب کنیم، خصوصاً نام: محمد و علی، و برای دختران نامی شایسته تر از نام فاطمه نیست

ائمه(ع) به جهت مقام و منزلت بسیار رفیعی که برای حضرت صدیقه طاهره(ع) قائل بودند به نامِ مقدس"فاطمه" احترام فوق العاده ای ابراز می کردند:

هنگامی که امام صادق(ع) مطلع شدند که یکی از اصحابشان به نام"سکونی" اسم دخترش را"فاطمه" نهاده، فرمود:"آه، آه، آه". سپس فرمود:"حالا که او را فاطمه نام نهادی، به او فحش نده، او را لعن نکن، و او را کتک نزن".

با یک نگاه گذرا به اسامی اولا ائمه(ع) ملاحظه می کنیم که همه ی امامان یک یا چند دخترشان را"فاطمه" نام نهاده اند.

حضرت علی(ع) که نام مادرش و همسرش بود، یکی از دخترانش را نیز"فاطمه" نامیده است

برخی از امامان بیش از یک دختر را"فاطمه" نام نهاده اند، که از آن جمله است حضرت موسی بن جعفر(ع)،‌که حداقل نام دو تن از دخترانشان"فاطمه" است

منبع : کتاب گرانسنگ زندگانی کریمه اهل بیت به قلم علی اکبر مهدی پور