شبکه سلام   : 18 / 07 / 87

آقای هدایتی

آغاز عملی پروژه تخریب بقیع، در چه زمانی بوده و چه وقت شروع کردند به ویرانی حرم مطهر امامان معصوم (علیهم السلام) و مجریان اصلی این طرح چه کسانی بودند؟

استاد حسینی قزوینی

 آنچه که به صراحت در تاریخ می خوانیم، عبارت صریح ابن تیمیه، تئورسین وهابیت و بزرگ نظریه پرداز آنان در کتاب منهاج السنه، ج2، ص437 است که می‌گوید:

فالمشاهد المبنیة على قبور الأنبیاء و الصالحین من العامة و من أهل البیت کلها من البدع المحدثة المحرمة فی دین الإسلام.

حرم های ساخته شده بر قبور انبیاء و صالحین و اهل بیت، تمامشان از بدعت های حرامی است که در دین اسلام ایجاد شده است و بر خلاف دین الهی است و نوعی شرک است.

این اولین جمله صریحی است که از منهاج السنه ابن تیمیه استخراج شده است.

**>

در حقیقت، بعد از آنکه افکار ابن تیمیه با هجوم گسترده علمای شیعه و سنی مواجه شد و بزرگان اهل سنت، مانند ذهبی و سُبکی، او را متهم به نفاق و زندقه و بی دینی کردند و محکوم کردند و به زندان انداختند و عاقبت هم در سال 728 در زندان قلعه دمشق، پرونده حیاتش برای همیشه بسته شد، دیگر نامی از ابن تیمیه در کتاب ها و محافل علمی نمی بینیم، جز اینکه ابن قیم جوزیه که شاگرد او بود، مروج افکار ابن تیمیه بود. ایشان هم در کتاب زاد المعاد، ص661 صراحت دارد:

یجب هدم المشاهد التی بنیت على القبور التی اتخذت أوثانا و طواغیت تعبد من دون الله و لا یجوز إبقاؤها بعد القدرة على هدمها و إبطالها یوما واحدا، فإنها بمنزلة اللات و العزى أو أعظم شرکا عندها

واجب است نابودی حرم هایی که بر قبور اولیاء بناء شده است و این حرم ها، نوعی بت پرستی و توجه به طاغوت و عبادت غیر خداوند است. حتی باقیماندن این حرم ها بعد از قدرت داشتن بر تخریب آنها، ولو برای یک روز، گناه بزرگی است.

تعبیری وقیحانه بکار می برد و می‌گوید:

این حرم ها، به منزله لات و عزی است، بلکه بزرگ تر از آنهاست.

پناه می بریم به خدای عالم از این عبارت وقیح ضد قرآن و سنت.

فتاوای دیگری هم از وهابیت هست و حتی قبل از ابن تیمیه، افرادی به صورت کنایه ای و اشاره ای فتاوایی داشته اند، ولی این دو، این را صراحتا اعلام داشته اند.

اما اینکه این پروژه از چه زمانی آغاز شد؟ در دوره دوم تسلط آل سعود بر عربستان سعودی و حجاز است. در سال 1344 هجری قمری، یکی از مفتیان وهابی به نام بُلَیهِد، عبد الله بن سلیمان بن سعود، متوفای 1359 هجری قمری، علمای مدینه را جمع کرد و به زور و تهدید از آنها فتوا گرفت که نابودی حرم أئمه (علیهم السلام) واجب است، نماز در کنار قبر بزرگان حرام است و این کاری که جاهلان در کنار ضریح بزرگان انجام می دهند، تماماً نوعی شرک و بت پرستی است، حتی:

و ما یفعل عند هجرة النبی (صلی الله علیه و سلم) من التوجه إلیها عند الدعاء و غیره و الطواف بها و تقبیلها و التمسح بها

دستور داد که فتوا بدهید اینها غیر مشروع و شرک است. علمای مدینه هم با توجه به کشت و کشتاری که دودمان آل سعود از علماء در هنگام فتح مکه مکرمه و طائف داشتند و جنایاتی که در کربلاء و نجف داشتند، از ترس جانشان فتوا دادند بر اینکه نابودی حرم أئمه (علیهم السلام) و بزرگان دین واجب است و نماز خواندن در کنار حرم بزرگان، خلاف شرع است. در سال 1344 - 85 سال قبل - این جنایت بزرگ و هولناک و ضربه بر پیکره اسلام و جریحه دار کردن عواطف میلیون ها مسلمان، توسط دودمان آل سعود انجام گرفت.

آقای هدایتی

مزارها و مراقد چه کسانی در حرم بقیع ویران شد؟

استاد حسینی قزوینی

 عزیزان مستحضر هستند که یک ضرح فولادین در اصفهان برای أئمه بقیع (علیهم السلام) ساخته شد و حمل شد به مدینه و بالای قبر امام حسن (علیه السلام) و امام سجاد (علیه السلام) و امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) و عباس عموس پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) بناء شد. اولین کاری که کردند، حرم أئمه (علیهم السلام) را ویران و این ضریح فولادین را نابود کردند. در کنار این، قبر فرزند نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) ابراهیم، قبر ام البنین، زنان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، اسماعیل پسر امام صادق (علیه السلام) را ویران کردند. بیت الاحزان - که امیرالمؤمنین (علیه السلام) برای حضرت فاطمه زهراء (سلام الله علیها) ساخته بود و بخاطر شکایت مردم مدینه از گریه های جانسوز حضرت فاطمه زهراء (سلام الله علیها)، ایشان می رفت آنجا و گریه می کرد و این یادگار بزرگ فرزند نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، تا سال 1344 سالم بود، ولی آن - را هم ویران کردند. قبر عبد الله، پدر نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) را - که در مسیر شام بود - در همان سال 1344 ویران کردند. زادگاه امام حسن (علیه السلام) و امام حسین (علیه السلام - تا آن زمان در مدینه بود - را ویران کردند. قبر حمزه سید الشهداء را - که در منطقه أحد بود - ویران کردند. قبر مالک بن انس، رهبر مالکی که که زیارتگاه مردم بود را ویران کردند. یعنی آنچه که مربوط به میراث فرهنگی صدر اول اسلام بود و یادآور نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و اهل بیت (علیهم السلام) و صحابه و تابعین بود، همه را ویران کردند به بهانه اینکه آثار بت پرستی را از میان ببرند.

البته اینها تصمیم داشتند قبر نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) را ویران کنند که دولت های اسلامی بویژه ایران، اولتیماتوم دادند که اگر دست به حرم مطهر نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و گنبد سبز آن بزرگوار بزنید، رسما اعلان جنگ می کنیم و مبارزه را با دولت سعودی آغاز می کنیم. با توجه به اینکه دولت عربستان سعودی در سال 1234 در اثر حمله دولت مصر پاشیده شد و اکثریت آل سعود کشته شدند و از بین رفتند و حدود 80 سال زندگی مخفی داشتند و پناهنده شده بودند به کشورهای اسلامی، ترس و دلهره در دودمان آل سعود بود و از ترس دولت های اسلامی، از تعرض به حرم پاک نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) خودداری کردند.

آقای هدایتی 

آیا برای ساختن حرم برای بزرگان دین، دلیلی از سیره صحابه داریم و زیارت قبور بزرگان دین در سیره صحابه و تابعین چگونه بوده است؟ در مورد زیارت قبور بزرگان دین، سیره علمای سلف از اهل سنت چگونه بوده است؟ 

استاد حسینی قزوینی 

یکی از بهترین مصادیقی که نیاز به دلیل ندارد و:

آفتاب آمد دلیل آفتاب

قبر نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) است که مربوط به قرن7 و 8 یا  11 و 12 نیست؛ بلکه مربوط به عصر صحابه است. در زمان خود صحابه، اول کسی که برای قبر نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) دیوار بناء کرد، شخص آقای عمر بن خطاب بوده است.

وفاء الوفاء سمهودی، ج2، ص541

همچنین:

و بَنَت عائشة حائطا بینها و بین القبور و کانت تسکنها و تصلی فیها قبل الحائط و بعده

خود أم المومنین عایشه در کنار قبر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، قبل از اینکه دیواری بر اطراف قبر نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) بناء شود و بعد از بناء دیوار، در آنجا هم سکونت داشت و هم عبادت می کرد

وفاء الوفاء سمهودی، ج2، ص544

عبدالله بن زبیر - که آقایان اهل سنت به او ارادت دارند - آمد این حائط را از بین برد و بناء جدیدی ساخت.

عمر بن عبدالعزیز آمد این بناء را از نو ساخت و توسعه داد.

جالب اینکه ولید بن عبدالملک، از خلفای اموی، به عمر بن عبدالعزیز که از طرف ایشان حاکم مدینه بود، دستور داد تا حرمی که بر روی قبر نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) است را از بین ببرد و توسعه بدهد و حجرات زنان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) را هم وارد حرم پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) کند.

البدایة و النهایة، ج9، ص89

آقایان صراحت دارند بر اینکه نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، فاطمه بنت اسد را در درون مسجد دفن کرد.

وفاء الوفاء سمهودی، ج2، ص517

قبر آقا امیرالمؤمنین (علیه السلام) در زمان هارون بناء شد و مورد توجه تمام مسلمانان بوده است.

موسوعة العتبات المقدسة، ج6، ص97

قبر آقا امام کاظم (علیه السلام) در قرن 3 و 4 هجری در بغداد بناء شد.

سیر اعلام النبلاء، ج6، ص274

جالب اینکه قبر سلمان فارسی در مدائن، توسط صحابه و تابعین بناء شد.

تاریخ بغداد، ج1، ص163

قبر طلحه و زبیر که در جنگ جمل کشته شدند و در بصره بود، بر روی قبر آن دو، توسط اهل سنت و تابعین، بناء و حرم ساخته شد.

رحلة ابن بطوطة، ج1، 187 - المنتظم ابن جوزی، ج4، ص387

قبر ابو ایوب انصاری، صحابه نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) که در سال 52 در جنگ روم به شهادت رسید، در ترکیه در شهر وان، دارای گنبد و زیارتگاه و بارگاه است.

همچنین قبور ائمه مذاهب اربعه کاملا روشن و واضح است:

قبر آقای مالک در مدینه بوده و زیارتگاه عموم مردم بود.

قبر محمد بن ادریس شافعی، الان در مصر زیارتگاه مردم است.

قبر ابوحنیفه و احمد بن حنبل در بغداد مورد توجه اینها است.

تقاضا دارم که حضرات اهل سنت شافعی مذهب که الان صدای ما را می شنوند یا تکرار برنامه را می بینند، به این عبارت توجه کنند:

آقای خطیب بغدادی که از استوانه های علمی اهل سنت است، می‌گوید:

سمعت الشافعی یقول: إنی لأتبرک بأبی حنیفة و أجئ إلى قبره فی کل یوم - یعنی زائرا - فإذا عرضت لی حاجة صلیت رکعتین و جئت إلى قبره و سألت الله تعالى الحاجة عنده، فما تبعد عنی حتى تقضى.

شافعی، رهبر شافعی ها می گفت: من هر روز می رفتم کنار قبر ابوحنیفه و به قبر او تبرک می جستم. وقتی مشکلی برای من پیش می آمد، کنار قبر او دو رکعت نماز می خواندم و متوسل می شدم و حاجتم برآورده می شد.

تاریخ بغداد، ج1، ص135 - مناقب ابوحنیفه خوارزمی، ج2، ص199 - المنتظم ابن جوزی، ج16، ص1100 - وفیات الاعیان ابن خلکان، ج5، ص414 - دول الاسلام، ص92

ابن حجر عسقلانی می‌گوید:

امام شافعی در ایامی که بغداد بود:

کان یتوسل بالامام ابی حنیفة

به ابو حنیفه متوسل می شد.

الخیرات الحسان فی مناقب الامام ابی حنیفه النعمان، ص94 - الدررالسنیه زینی دحلان، ص28

در کتاب دُوَل الاسلام، ص344، صراحت دارد که قبر محمد بن ادریس شافعی در مصر دارای گنبد و بارگاه بوده و مورد عنایت مردم است.

ذهبی در مورد قبر احمد بن حنبل در بغداد می‌گوید:

ضریحه یُزار ببغداد

ضریح احمد بن حنبل زیارتگاه مردم بغداد است.

دول الاسلام، ص103

سخن در این موارد بسیار است؛ ولی بنده به اختصار این چند مورد را اشاره کردم.

همچنین آقایان اهل سنت، نسبت به مراقد و مزار أئمه (علیهم السلام) ارادت ویژه ای داشتند.

آقای ابو علی خلال، متوفای 242 هجری که استاد و شیخ حنبلی های عصر خویش بود، می‌گوید:

ما همنی أمر، فقصدت قبر موسى بن جعفر، فتوسلت به إلا سهل الله تعالى لی ما أحب.

هرگاه مشکلی برای من پیش می آمد، کنار قبر موسی بن جعفر (علیه السلام) می رفتم و به او متوسل می شدم و مشکلاتم برطرف می شد.

تاریخ بغداد، ج1، ص133

محمد بن مأمل نقل می کند:

ابن خزیمه که پیشوای اهل حدیث و مورد قبول تمام وهابی ها و حنبلی ها است، می‌گوید:

بر سر قبر امام رضا (علیه السلام) می آمد و آنچنان در برابر قبر و ضریح مطهر ایشان تعظیم و تواضع می کرد که توجه همگان را جلب می کرد و همه حیرت و مبهوت بودند که این شخصیت اهل سنت، اینچنین در برابر قبر امام رضا (علیه السلام) تعظیم می کند.

تهذیب التهذیب ابن حجر، ج7، ص339

این عبارت را بینندگان بارها از بنده شنیده اند که ابن حبان، از علمای مشهور و رجال نویس اهل سنت، می‌گوید:

و ما حلت بی شدة فی وقت مقامی بطوس، فزرت قبر علی بن موسى الرضا صلوات الله على جده و علیه و دعوت الله إزالتها عنى إلا أستجیب لی و زالت عنى تلک الشدة و هذا شئ جربته مرارا فوجدته کذلک.

من مدتی در طوس بودم و هر وقت برایم مشکلی پیش می آمد، کنار قبر علی بن موسی الرضا (صلی الله علی جده و علیه) می رفتم و مشکلم را می گفتم و برطرف می شد. من بارها این قضیه را آزمودم و تجربه کردم و هر وقت متوسل به قبر علی بن موسی الرضا شدم، بی نتیجه از کنار قبر او بیرون نیامدم.

الثقات ابن حبان، ج8، ص457

از باب «ختامه مسک» هم این را بگویم:

روایتی از امام جواد (علیه السلام) است که می فرماید:

هر کس حاجت و گرفتاری داشته باشد و برود طوس و وارد حرم پدرم شود و او را زیارت کند و در بالای سر آن حضرت، دو رکعت نماز بگذارد، در قنوت نماز، هر دعائی بکند، به اجابت می رسد و هر حاجتی بخواهد، برآورده می شود.

««« والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته »»»

دکتر سید محمد حسینی قزوینی